Szczaw to roślina z gatunku rdestowatych, która od wieków była wykorzystywana w kuchni i medycynie ludowej. W Polsce dziko rośnie wiele gatunków szczawiu, m.in. szczaw kędzierzawy, zajęczy, polny, tępolistny i zwyczajny.
Szczaw
Szczaw jadalny to ten z gatunków zwyczajnego, tarczolistnego i ogrodowego. W artykule przyjrzymy się bliżej właściwościom zdrowotnym i zastosowaniu szczawiu.
Właściwości zdrowotne szczawiu
Liście szczawiu są bogate w witaminy C, A i z grupy B. Dawniej jedzono je podczas rekonwalescencji po ciężkich chorobach, np. szkorbutu, zapaleniach dziąseł lub infekcjach bakteryjnych. W medycynie ludowej napar z liści szczawiu podawany był na pobudzenie apetytu lub zwalczenie problemów żołądkowych. Warto jednak pamiętać, że szczawiany obecne w szczawiu mogą utrudniać wchłanianie się wapnia i żelaza, dlatego warto łączyć go z nabiałem.
Jak sadzić szczaw?
Szczaw jest łatwo dostępny i łatwy w uprawie, dlatego warto spróbować go posadzić w przydomowym ogródku. Roślina ta lubi stanowiska słoneczne lub lekko cieniste i żyzną, wilgotną ziemię. Można ją posadzić z nasion na wiosnę lub poprzez dzielenie kłączy jesienią. Szczaw nie ma specjalnych wymogów co do sąsiedztwa, można go posadzić obok drzew, krzewów lub przy kwietnych rabatach.
Zastosowanie szczawiu w kuchni
Najbardziej znane przepisy z użyciem szczawiu to zupy, np. intensywnie kwaśna zupa szczawiowa z dodatkiem ugotowanego jajka na twardo. Jednak szczaw z powodzeniem nadaje się też do sałatek, sosów, a odważni jedzą go nawet na surowo. Szczaw dobrze komponuje się z jajkiem, ziemniakami, śmietaną, cebulą, natką pietruszki, a także z młodymi warzywami.
Szczaw w słoiku
Najprostszą formą przygotowania szczawiu jest zamknięcie go w słoikach. Taki szczaw w słoiku przyda się do zrobienia zupy szczawiowej jesienią i zimą. Do przygotowania szczawiu w słoiku potrzebne są trzy składniki: 500 g świeżych liści szczawiu, 50 ml wody i 5 g soli.
Przygotowanie szczawiu w słoiku jest bardzo proste:
- Należy dokładnie umyć liście szczawiu i pozbawić ich twardych łodyg.
- Następnie liście szczawiu należy ułożyć w słoiku warstwowo, delikatnie je dociskając.
- W międzyczasie należy przygotować roztwór soli i wody, który należy wlać do słoika. Należy uważać, aby woda pokryła szczaw całkowicie.
- Następnie słoik należy zakręcić i wstawić do garnka wypełnionego wodą. Woda powinna pokryć słoik do połowy.
- Słoik z szczawiem należy pasteryzować w gorącej wodzie przez około 20-30 minut.
- Po pasteryzacji słoik należy wyjąć i pozostawić do wystygnięcia.
- Gotowy szczaw w słoiku można przechowywać w chłodnym i ciemnym miejscu przez wiele miesięcy.
Co robić ze szczawiem?
Świeże liście szczawiu można także dodać do kanapek, omletów, pierogów czy farszu do mięsa. Szczególnie popularna jest zupa szczawiowa, która ma swoje korzenie w kuchni polskiej. Przygotowuje się ją zwykle z ziemniaków, cebuli, marchwi, pietruszki, selera i oczywiście szczawiu. Zupa ta może być podawana na ciepło lub na zimno, w zależności od preferencji.
W kuchni światowej szczaw również ma swoje zastosowanie. Można go znaleźć w kuchni francuskiej, gdzie jest składnikiem sosu béarnaise, który idealnie pasuje do mięsa. W Anglii szczaw jest popularny w postaci tarty szczawiowej, którą podaje się jako dodatek do pieczonego łososia lub mięsa.
Warto zwrócić uwagę na to, że niektóre osoby mogą mieć nietolerancję na szczaw lub uczulenie na niego. Osoby cierpiące na choroby nerek lub problemy z żołądkiem powinny ograniczać spożywanie szczawiu z powodu jego wysokiej zawartości kwasu szczawiowego, który może wpłynąć negatywnie na zdrowie.
Podsumowanie
Podsumowując, szczaw to roślina o wielu wartościach odżywczych i zdrowotnych, którą od pokoleń wykorzystuje się w polskiej kuchni i medycynie ludowej. Ze względu na swój charakterystyczny smak, szczaw jest lubiany przez niektórych, a przez innych traktowany z rezerwą. Jednak warto eksperymentować z jego zastosowaniem w kuchni, ponieważ może on zaskoczyć nas swoimi możliwościami kulinarnej i zdrowotnej.
